امروز شما باید بدانید، در جریان باشید که مثلا در مقوله جامعه شناسی، در دنیا چه نظراتی و چه ایده هایی هست و چه فکرهایی دارد می جوشد. گاهی در این فکرها عناصر مطلوبی هست، آن را جذب کنید، عناصر نامطلوبی هم هست، قبل از آنکه بیاید، دفاع مناسبش را آماده کنید و ذهنیت جامعه را آماده کنید و ذهنیت جامعه را واکسینه کنید. اینطور نباشد که وقتی آمد و یک عده رفتند و خواندند و طرفدار شدند، ما بگوییم بله، فلان کس در فلان قضیه این طور گفته و این مطلب به این دلیل درست نیست. پس تحقیق و پژوهش و اطلاع و آگاهی از حقایق و معارف عالم و وضع علمی دنیا، از چیزهایی است که برای حوزه علمیه لازم است

علامه عسکری ^(ره) می فرماید:

طلبه باید تمام وقتش را صرف طلبگی کند و به تهذیب و تحصیل و تحقیق بپردازد. زمانی که طلبه شدم با انگشتم روی پیشانی ام نوشتم «وقف اهل بیت علیهم السلام» و می دانید جنس وقفی را در غیر مکان وقف شده نمی توان استفاده کرد. من عمرم را وقف دفاع از اهل بیت علیهم السلام نمودم. اگر می خواهید خدمتی به خلق بکنید، کاری انجام دهید که به درد جامعه و مردم بخورد. تألیف، تصنیف و تدریس باید در راستای هدایت جامعه باشد.

پژوهش نیز مانند تمام کارهای یک انسان اخلاق مدار، از یک دسته آداب، باید ها و نبایدها و آموزه های اخلاقی تبعیت می کند.در فرهنگ اسلامی، در همه امور از جمله پژوهش به آموزه ها، ارزش ها و ضد ارزش ها توجه شده است. در تمام مراحل پژوهش اعم از جمع آوری اطلاعات، تدوین یا نقد اندیشه ها، محقق باید از محدوده­ی اخلاق فراتر نرود.بر اساس فرهنگ غنی اسلام، انسان هیچ گاه از رعایت ادب، امانت، صداقت و سایر فضائل معاف نیست. در پژوهش نیز یک پژوهش گر باید به نکات زیر توجه نماید.

اخلاص، نیت سالم، صبر، پشتکار، تواضع علمی، خلاقیت و ابتکار، نقد پذیری و داشتن هوش هیجانی، ادب، مدیریت برخورد، احترام متقابل، جامع نگری، نظم پذیری، سلامت نفس، مشارکت پذیری، دوری از شهرت طلبی، نشاط و سخاوت علمی، شجاعت و جسارت علمی، اولویت سنجی و دوری از موازی کاری، استقامت، کنجکاوی، روحیه اجتماعی، دغدغه و نیاز شناسی، ساده زیستی.

برگرفته از کتاب خودآموز پژوهش

یکی از نکاتی که در جریان حادثه عاشورا هست اینست که امام حسین علیه السلام چندبار در منزلگاه های متفاوت می ماندند مخصوصا بعد از آن زمان شهادت مسلم بن عقیل ک به یاران خود می فرمایند که این قافله به سمت شهادت و مرگ می رود هر کسی که می خواهد می تواند برود و من رخصت می دهد.

تا جایی که در شب عاشورا هم بعد از خطبه می فرماید: که از تاریکی شب استفاده کنید و حتی هر کدام دست یکی از فرزندان مرا هم بگیرید، به محمد بن بشیر پول می دهد که فرزندش را آزاد کند ولی او نمیپذیرد.

بحث بر این است که این اذن و رخصت که امام به اصحاب دادند به چه معناست؟ امام بیعت را از گردن یاران بر می دارد مگر می شود که امام معصوم بیعت خود را بر دارد؟ اصلا بحث برداشتن بیعت از طرف امام آیا درست هست یا نه؟؟؟

چه مبنای کلامی در این جا وجود دارد؟ جمله اذنت لکم به چه معناست؟ آیا اگر افرادی که رخصت گرفتند و رفتند، کار حرامی انجام داده اند یا نه؟

این اذن از چه جنسی است؟

امام از یه طرفی اذن می دهند از طرفی به غلام ابوذر می فرماید که شما دین خود را ادا کرده ای و در آسایش مارا کمک کار بوده ای الان وظیفه ای نداری که او هم نمی پذیرد! از طرف دیگر به یک عده می فرماید که اگر می روید بروید که صدای هل من ناصر ینصرنی مرا نشنوید… چون اگر صدای امام به کسی برسد حجت بر او تمام می شود از طرفی بعد از بازگشت حرّ ب ایشان می فرماید که: هل من مغیث؟  اگه قراره یه عده بروند  چرا الآن امام ندای هل من مغیث سر میدهد؟

جوابی که میشه به این رخصت و اذن داد اینست که:

در حادثه کربلا دو منظر وجود دارد یکی شخص خاص امام حسین علیه السلام است که بیعت نکرده است با یزید که طرفداران حکومت و عبیدالله دنبال حضرت هستند  و دیگری بحث امامت و ولایت حضرت مطرح است که اسقاط بردار نیست و تبعیت از امام واجب است.

اذن در حوادث کربلا اگر از مقوله شخص باشد که شخص می تواند برود و آن هایی که رفتند فکر می کردند که مسآله امام با یزید یک بحث شخصی است که امام بیعت نکرده و آن ها نمی خواهند خود را درگیر مساله شخصی کنند اما آن ها که ماندند امام شناس بودند حضرت را به عنوان امام خود شناختند چون امکان ندارد که امام معصوم بگوید من امام شما نیستم و رخصت دارید بروید.

این اذن یک آزمایش است تا خالص ها از ناخالص ها جدا شوند و بمانند برای تبعیت … و شهادت در راه امام

بسم الله الرحمن الرحیم

آیه 143 سوره اعراف بحث رویت خدا

آیه مورد نظر سه فقره دارد که موافقان و مخالفان از آن استفاده می کنند.

رب ارنی انظر الیک…. لن ترانی

ولکن انظر الی الجبل….. فسوف ترانی

سبحانک تبت الیک

ما کلمه لن را به معنای هرگز معنا می کنیم اما اشاعره قائلند که لن یعنی ابد تا آخر دنیا پس خدا در دنیا دیده نمی شود ولی در قیامت دیده می شود. وهابیت هم که قائل به رویت خدا در دنیا هستند و می گویند لن برای نفی ابد به کار نرفت است و این قضیه شخصیه است یعنی موسی ع نخواهد دید و این دلیل بر این نیست که دیگران هم نخواهند دید.(خودشان را از موسی بالاتر می بینند.) و اینکه لن ترانی هرگز نمی بینی چون این 40 نفر با تو هستند مرا نمی بینی اگر تنها بیایی می بینی.

فقره دوم: ولکن انظر الی الجبل

خدا دستور داده که به کوه نگاه کن اگر کوه دوام آورد خدا را خواهی دید این جا قضیه شرطیه هست. پس حکم معلق شده است بر یک شرطی آن هم استقرار جبل.

اشاعره استدلال می کنند که: حکم بر شرط ممکن معلق شده است و چون شرط ممکن است پی رویت هم ممکن است.

خوب حالا ما می گیم اگر حکمی بر شرط محال متوقف شد چی؟ پس حکم هم محال است.

مثال قرآنی این که جایی که جهنمی ها می خوان برن بهشت اما پاسخ میاد که اگر شتر از ته سوزن رد بشه این ها وارد بهشت می شوند یعنی هیچ وقت وارد بهشت نمی شوند.(اگر کسی گفت خاستر شتر را می کوبیم تا ته سوزن رد بشود می گیم که نه خیر منظور شتر با وصف شتر بودنش هست.)

قائلین به رویت می گن که کوه میتونه سرجاش بمونه و اصل استقرار کوه مد نظر هست و استقرار سایر کوه ها ممکن است پس رویت ممکن است.

جواب ما: استقرار جبل به ما هو جبل ممکن است اما استقرارجبلی که خدا در آیه میگه در صورت جلوه ربوبی هست که محاله کوهی پیدا بشه و امر و جلوه ربوبی به او برسد و در مقابل خدا بایستد و مستقر بماند.

این که میگه کوه در جای خود مستقر بشود اصلا کوه خودش مستقر هست خدا میگه کوهی باشه که بتونه از امر الهی تخطی کنه پس شرط در اینجا محال است و حکم هم کحال است و خدا قابل رویت نیست.

فقره سوم: سبحانک تبت الیک حضرت موسی داره توبه می کنه از درخواستش( این به ضرر قائلان به رویت هست ) اما این طور میان تفسیر می کنند که: این توبه کردن موسی برای درخواست رویت برای خودش نیست بلکه برای درخواست برای آن 40 نفر است( تنزیه مشروط نه مطلق) چون مومنین خدا را در قیامت می بینند در حالی موسی ع درخواست رویت در دنیا آن هم برای غیر مومنین کرده است.

جواب ما این است که: اگر موسی علیه السلام توبه را به خود نسبت می دهد به خاطر این است که می خواهد اولویت را نشان بدهد که من پیامبر هم نمی توانم ببینم چه برسد به شما عوام.